Подготвеност за е-трговија

Почнувајќи од 2015 година, UNCTAD го воведе UNCTAD B2C E-commerce Index кој покрива 130 економии, а подоцна достигнува 152 во 2020 година. За да се процени потенцијалот за е-трговија на еден пазар, збир на клучни фактори го одредуваат степенот до кој претпријатијата и потрошувачите се способни да бидат дел од е-трговија. За поедноставен процес на е-трговија за успешни трансакции има потреба од: пристап до интернет, механизми за плаќање на производи и услуги нарачани онлајн и ефективни решенија за нивна испорака (електронски или физички). Индексот им овозможува на пазарите да ја споредат нивната подготвеност за е-трговија со онаа на другите, а исто така ја означува нивната релативна сила и слабост во однос на различните елементи на процесот на е-трговија (на пример, пристап до Интернет, страници за е-трговија, плаќање и испорака).

Индексот за е-трговија UNCTAD B2C е силно и позитивно поврзан со варијацијата во уделот на поединци кои купуваат онлајн. Резултатите за пазарите на ЦЕФТА со исклучок на Косово* се претставени во интерактивните графикони подолу.
Најдобро рангирана во 2020 година од 152 пазари е Србија (ранг #43 со индексни поени 75) и Албанија најлошо (ранг #86 и индексни поени 50).
Удел на поединци со сметка во финансиска институција или со давател на услуги за пари на мобилен телефон (% од населението на возраст над 15 години). Најдобра во овој индикатор е Северна Македонија (77) и најлоша Албанија (40). Податоците се добиени од Findex истражувањето на Светска банка кое се спроведува на секои три години. Последното истражување било спроведено во 2017 година.
Северна Македонија е најдобра (81), а Босна и Херцеговина и Албанија најлоши (70).
  • https://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Pages/stat/default.aspx)
Индексот на поштенска сигурност е најдобар во Молдавија (95), а најлош во Црна Гора (21).
Безбедните интернет сервери (на 1 милион луѓе) се важни за безбедни трансакции за онлајн плаќање Србија е најдобра со 73 безбедни интернет сервери на 1 милион луѓе, а најлоши со 54 се Северна Македонија, Црна Гора и Албанија.
Логистиката се подразбира како мрежа на услуги кои го поддржуваат физичкото движење на производи, прекугранична трговија и трговијата во границите. Се состои од низа активности покрај од транспортот, вклучувајќи складирање, посредување, експресна испорака, операции со терминал и управување со поврзани податоци и информации. Логистиката е еден синџир во процесот на е-трговија и мерењето на перформансите долж синџирот на снабдување со логистика на пазарот е важно.

Индексот на логистички перформанси на Светска банка (LPI) ги анализира пазарите преку шест индикатори:
  1. Ефикасноста на царинењето и граничното управување.
  2. Квалитетот на инфраструктурата поврзана со трговијата и транспортот.
  3. Леснотијата на уредување на меѓународни пратки со конкурентни цени.
  4. Компетентноста и квалитетот на логистичките услуги.
  5. Способност за следење на пратките.
  6. Фреквенцијата со која пратките стигнуваат до примачите во рамките на закажаното или очекуваното време на испорака.
Графиконот покажува дека Србија со 65. ранг е најдобра меѓу пазарите на ЦЕФТА, а Молдавија е на 116. најлоша.
Ефикасноста на царинењето и управувањето со границите е оценета од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5). Од пазарите на ЦЕФТА, Босна и Херцеговина е оценета најдобро (2,63), а Молдавија најлошо (2,25).
Квалитетот на инфраструктурата поврзана со трговијата и транспортот е оценет од „многу низок“ (1) до „многу висок“ (5) во прашалникот креиран за истражувањето, а најдобро оценета е Србија (2,6), а најлоша е Молдавија (2,02).
Леснотијата на организирање меѓународни пратки со конкурентни цени е оценето од „многу тешко“ (1) до „многу лесно“ (5) во прашалникот креиран за истражувањето, а најдобра е во Србија (2,97) и најлоша во Црна Гора (2,68).
Компетентноста и квалитетот на логистичките услуги се оценети од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5) во истражувањето. Најдобар резултат има Босна и Херцеговина (2,8), а најлош Молдавија (2,3).
Способноста за следење на пратките е оценета од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5) а во анкетниот прашалник; најдобра во Босна и Херцеговина (2,89) и најлоша во Молдавија (2,21).
Фреквенцијата со која пратките стигнуваат до примачите во рамките на закажаното или очекуваното време на испорака е оценета од „речиси никогаш“ (1) до „речиси секогаш“ (5) во истражувањето. Србија и Црна Гора се најдобри со 3,33, а најлоша е Молдавија со 3,17.
* Оваа ознака не е во спротивност со позициите за статусот и е во согласност со Резолуцијата 1244 на СССР и мислењето на МСП за прогласувањето независност на Косово.
Следна секција - Користење на Интернет и е-купувачи