Индикатори за подготвеност за е-трговија

Следниве два индекса се претставени подолу - NRI 2023 и LPI 2023. Индексот на мрежна подготвеност (NRI) 2023 година го мери степенот до кој земјите се подготвени да ги искористат можностите што ги обезбедува информатичката и комуникациската технологија. Индексот на мрежната подготвеност 2023 оценува 134 економии врз основа на структура од четири столба: технологија, луѓе, управување и влијание, 12 потстолбови и 58 индикатори поврзани со нивниот капацитет да ги искористат придобивките од дигиталната револуција. Извор: Network Readiness Index Database, Portulans Institute, 2023; Меѓународниот индекс за логистички перформанси LPI (Logistic Performance Index) обезбедува увид во двигателите на севкупните логистички перформанси. За раздвојување на резултатите од истражувањето, неопходно е да се повикате на домашниот LPI. Ова се заснова на домашниот LPI, каде што анкетираните логистички професионалци ги проценуваат логистичките средини во земјите каде што работат. Содржи подетални информации за логистичките опкружувања, процеси и институции на земјите и ги разгледува логистичките ограничувања во земјите, а не само на излезните порти како што се пристаништата или границите. LPI ги анализира земјите по четири главни детерминанти на севкупните логистички перформанси: инфраструктура, услуги, гранични процедури и доверливост на синџирот на снабдување. Извор: Светска банка (2023): https://lpi.worldbank.org/
Најдобро рангирана согласно NRI во 2023 година е Србија (рангирана #55 со индексна оценка од 51,7), а Босна и Херцеговина има најлош NRI (рангирана #92 со индексна оценка од 40,06).
Централно место во мрежната економија е технологијата. Како основна компонента на NRI, Технолошкиот столб има за цел да ја оцени технолошката инфраструктура клучна за ангажманот на земјата во глобалната економија. Најдобро рангирана е Црна Гора (#47), а најлоша Босна и Херцеговина (#104).
Технолошкиот пејзаж го отсликува умешноста, инклузивноста и умешноста на населението и ентитетите на една нација во искористувањето на технолошките средства. Најдобро рангирана е Албанија (#43), а најлошо е Босна и Херцеговина (#97).
Управувањето ги олицетворува рамките што ја зајакнуваат холистичката мрежа, обезбедувајќи ја безбедноста на нејзините корисници. Најдобро рангирана е Србија (#48), а најлошо е Албанија (#86).
Столбот „Влијание“ ја преточува подготвеноста на нацијата во мрежната економија во сеопфатен раст и општествено подобрување. Најдобро рангирана е Србија (46), а најлошо Албанија (86).
Логистиката се подразбира како збир на услуги кои го поддржуваат физичкото движење на стоки, трговијата преку границите и трговијата во границите на една земја. Се состои од низа активности покрај транспортот, вклучувајќи складирање, посредување, експресна испорака, операции на терминал и управување со податоци и информации. Логистиката е е една алка во процесот на е-трговија и мерењето на перформансите долж синџирот на снабдување со логистика во една земја е важно. Индексот на логистички перформанси (Logistics Performance Index - LPI) на Светска банка ги анализира земјите преку шест индикатори:
  • 1. Ефикасноста на царинењето и граничното управување.
  • 2. Квалитетот на инфраструктурата поврзана со трговијата и транспортот.
  • 3. Леснотијата на уредување на меѓународни пратки со конкурентни цени.
  • 4. Компетентноста и квалитетот на логистичките услуги.
  • 5. Способност за означување и следење на пратките.
  • 6. Фреквенцијата со која пратките стигнуваат до примачите во рамките на закажаното или очекуваното време на испорака.
*Извор: Светска банка (2023): https://lpi.worldbank.org/ Вкупниот резултат на LPI и рангот на LPI (139 земји) на пазарите на ЦЕФТА без Косово* во 2023 година се прикажани на графиконите подолу. Северна Македонија на 57мо место е најдобро рангирана меѓу пазарите на ЦЕФТА, а Молдавија е на 97мо најлошо.
Ефикасноста на царинењето и граничното управување е оценето од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5). Од пазарите на ЦЕФТА, Северна Македонија има најдобар резултат во поглед на царинењето (3.1), а Молдавија најлош (1.9).
Квалитетот на инфраструктурата поврзана со трговијата и транспортот е оценет од „многу низок“ (1) до „многу висок“ (5). Најдобро оценета е Северна Македонија (3), а најлоша е Молдавија (1.9).
Леснотијата на организирање меѓународни пратки со конкурентни цени е оценета од „многу тешко“ (1) до „многу лесно“ (5). Од пазарите во регионот, организирањето меѓународни пратки со конкурентни цени е најдобро во Босна и Херцеговина (3.1) и најлошо во Молдавија (2.7).
Компетентноста и квалитетот на логистичките услуги се оценети од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5) во истражувањето. Северна Македонија има најдобра оценка (3.2), а Албанија има најлоша оценка (2.3).
Способноста следење на пратките оценета од „многу ниско“ (1) до „многу високо“ (5) е најдобро оценета во Северна Македонија (3.5) и најлошо во Албанија (2.5).
Фреквенцијата со која пратките стигнуваат до примачите на нарачките во рамките на закажаното или очекуваното време на испорака е оценета од „речиси никогаш“ (1) до „скоро секогаш“ (5). Најдобри се Босна и Херцеговина, Северна Македонија и Црна Гора со оцена 3.2, а најлоша Албанија со 2.3. Извор: Светска банка (2023) https://lpi.worldbank.org/
* Оваа ознака не е во спротивност со позициите за статусот и е во согласност со Резолуцијата 1244 на СССР и мислењето на МСП за прогласувањето независност на Косово.
Следна секција - Користење на Интернет, е-купувачи и дигитални вештини